Badania w ciąży – za które zapłacisz, a za które nie? I kiedy warto je wykonywać?
Ciąża to czas, kiedy regularne stają się wizyty u lekarza, w tym przypadku u ginekologa-położnika. Regularne są także badania wykonywane na zlecenie lekarza. W Polsce ciążę można prowadzić zarówno korzystając ze świadczeń Narodowego Funduszu Zdrowia, jak i z prywatnej opieki medycznej.
Na samym początku warto podkreślić, że uzyskanie dobrej opieki medycznej wcale nie jest równoznaczne z płaceniem za nią, ponieważ świadczenia na wysokim lub bardzo wysokim poziomie realizowane są również w ramach NFZ. W większości przypadków na prywatną opiekę decydują się kobiety i rodziny, które uważają, że jakość usług będzie znacząco lepsza jak za nie zapłacimy. Pamiętajmy jednak, że w Polsce nie jest to konieczne, bo opiekę lekarską w czasie ciąży i porodu gwarantują przepisy, dlatego wybór pozostawiam każdej z was. Nawet jeśli kobieta nie jest ubezpieczona w kraju, a jest obywatelką Polski może korzystać z bezpłatnej opieki medycznej przez cały okres ciąży.
Wszystkie konsultacje i podstawowe badania lekarskie wykonywane będą za darmo po tym, jak przyszła matka zapisze się do lekarza, który ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Co ważne, zakres badań wykonywanych w ramach NFZ jest wystarczający aby prowadzić ciążę fizjologiczną bezpłatnie.
Inną kwestią jest wybór placówki w której będziemy chciały prowadzić naszą ciąże. Dobrą praktyką jest rekonesans i zebranie opinii na temat placówki.
Zakres świadczeń wykonywanych u kobiet w czasie ciąży kształtuje się następująco:
Tydzień ciąży | Świadczenia wykonywane przez lekarza położnika lub położną | Badania i konsultacje |
Do 10 tygodnia ciąży | - badania podmiotowe - pomiar ciśnienia krwi - masa ciała oraz BMI - ocena ryzyka ciążowego - badanie piersi - propagowanie zdrowego stylu życia
| - grupa krwi, przeciwciała odpornościowe - morfologia - ogólne badanie moczu - glukoza na czczo - VDRL, HIV, HCV, TOXO, CMV, Różyczka - TSH +zalecenie konsultacji stomatologicznej |
11-14 tydzień ciąży | - badanie ginekologiczne - pomiar ciśnienia i masy ciała - propagowanie zdrowego stylu życia - ocena ryzyka i nasilenia objawów depresji | - Badanie prenatalne w pierwszym trymestrze ciąży zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego |
15-20 tydzień ciąży | - badanie ginekologiczne - pomiar ciśnienia i masy ciała - propagowanie zdrowego stylu życia | - morfologia - badanie ogólne moczu - badanie cytologiczne |
18-22 tydzień ciąży | - badanie ginekologiczne - pomiar ciśnienia i masy ciała - propagowanie zdrowego stylu życia | - Badanie prenatalne w drugim trymestrze ciąży zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego |
21-26 tydzień ciąży | - Edukacja przedporodowa - badanie ginekologiczne - pomiar ciśnienia i masy ciała - Ocena czynności serca płodu - Propagowanie zdrowego stylu życia | - glukoza we krwi - tzw. test obciążenia glukozą 75 g(na czczo, po 1 godzinie i po 2 godzinach) - badanie ogólne moczu - przeciwciała odpornościowe |
27-32 tydzień ciąży | - badanie ginekologiczne - ocena czynności serca płodu - pomiar ciśnienia i masy ciała - propagowanie zdrowego stylu życia | - morfologia - mocz - badanie prenatalne w trzecim trymestrze ciąży - podanie domięśniowo preparatu immunoglobuliny u kobiet z ujemną grupą krwi |
33-37 tydzień ciąży | - badanie ginekologiczne - pomiar ciśnienia i masy ciała - propagowanie zdrowego stylu życia - ocena czynności sera płodu - pomiar miednicy - ocena ruchów płodu - ocena ryzyka i nasilenia objawów depresji | - morfologia - mocz - HBS, HIV, VDRL, HCV - Posiew z pochwy w kierunku paciorkowców B-hemolizujących tzw. GBS |
38-39 tydzień ciąży | - badanie ginekologiczne - pomiar ciśnienia i masy ciała - propagowanie zdrowego stylu życia - ocena czynności sera płodu - ocena ruchów płodu | - morfologia - mocz |
Po 40 tygodniu ciąży | - badanie ginekologiczne -pomiar ciśnienia i masy ciała - ocena ruchów płodu
| - badanie usg - KTG |
Badania prenatalne są refundowane w pierwszym i drugim trymestrze ciąży tylko z odpowiednim wskazaniem. Chcąc takie badanie wykonać bezpłatnie, należy spełniać jedno z poniższych kryteriów:
- wiek pacjentki powyżej 35 roku życia,
- wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej u płodu, u ciężarnej lub u ojca dziecka,
- zwiększone ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą genetyczną,
- nieprawidłowy wynik badania USG.
Badania inwazyjne tj. amniopunkcja genetyczna również jest refundowana na podstawie wskazań po pierwszym, nieprawidłowym badaniu prenatalnym, w którym pojawia się ryzyko wad genetycznych. Skierowanie na badanie prenatalne zawsze wystawia lekarz. Należy pamiętać, że badanie prenatalne w III trymestrze ciąży nie jest refundowane.
Nie oznacza to wcale, że kobieta w ciąży ma wykonane tylko te 3 badania USG w trakcie trwania ciąży. Ginekolog prowadzący ciążę przeważnie na każdej wizycie wykonuje ciężarnej USG i sprawdza dobrostan płodu.
Jeśli chodzi o zabiegi stomatologiczne w ciąży to są one również refundowane w placówkach z kontraktem NFZ. U kobiet ciężarnych NFZ refunduje leczenie kanałowe zębów. Usuwanie osadu z zębów przysługuje ciężarnej po 6 miesiącach od poprzedniego zabiegu.
Kobietom ciężarnym z cukrzycą typu 1, leczącym się za pomocą pompy insulinowej, należy się refundacja na 10 zestawów insuliny do pompy. Receptę taką powinien wypisać lekarz prowadzący ciążę lub lekarz diabetolog.
